آشنایی با انواع پمپ مکنده و کاربرد های پمپ مکش
پمپ مکنده چیست؟
مکندهها، دستگاههای نظافت صنعتی هستند که جهت جمعآوری و انتقال مواد مورد استفاده قرار میگیرند. این دستگاهها در محیطهای مختلف صنعتی و تجاری بکار رفته و در گروه دستگاههای نظافتی ضروری در بسیاری از صنایع به شمار میآیند. پمپ مکش از اصلیترین بخشهای یک جاروبرقی صنعتی است که عملیات نظافت را امکان پذیر میکند.
از یک پمپ مکش جهت تخلیه هوای مخزن و مکش مواد به داخل استفاده میشود. پمپهای مکش در مدلهای متنوعی تولید شدهاند که تفاوت آنها در ساختار و نحوه ایجاد خلا است. در این مقاله به این پرسش پاسخ میدهیم که پمپ مکنده چیست و انواع آن کدام است و کاربرد پمپ مکش سانتریفیوژال و ساید چنل را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد. شرکت ابراهیم تولید کننده انواع تجهیزات نظافت صنعتی شما را در انتخاب بهترین محصول یاری میکند.
انواع پمپ مکش بر اساس مواد مورد مکش
پمپ مکنده آب
پمپ مکنده آب یکی از ابزارهای حیاتی در صنایع مختلف، کشاورزی و حتی مصارف خانگی است که برای جابجایی و تخلیه آب از یک محل به محل دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. این پمپها بهطور ویژه برای انتقال آب از چاهها، استخرها، مخازن، و یا برای تخلیه آبهای زائد از ساختمانها و زمینهای کشاورزی طراحی شدهاند.
پمپ مکنده آب با ایجاد یک فشار منفی در داخل لوله مکش، باعث میشود که آب به داخل پمپ کشیده شود و سپس به سمت مقصد مورد نظر هدایت شود. این پمپها بهطور معمول از موتورهای الکتریکی یا دیزلی بهره میبرند که قدرت مکش لازم را فراهم میکنند. پمپهای مکنده آب در انواع مختلفی موجود هستند، از جمله پمپهای سانتریفیوژ که برای جابجایی سریع و حجمهای بالای آب مناسب هستند، و پمپهای دیافراگمی که برای جابجایی آب همراه با ذرات معلق استفاده میشوند.
در انتخاب یک پمپ مکنده آب باید به عواملی مانند عمق چاه، حجم آب مورد نیاز، و میزان آلودگی آب توجه کرد. علاوه بر این، پمپهای مکنده آب با ویژگیهای خاصی مانند مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت کار در شرایط محیطی مختلف طراحی میشوند تا عملکرد بهینه و عمر طولانیتری داشته باشند. استفاده از پمپهای مکنده آب بهینه و متناسب با نیاز، میتواند به طور قابل توجهی بهرهوری در مصارف صنعتی و کشاورزی را افزایش دهد و از هدررفت منابع جلوگیری کند.
موتور مکنده هوا
موتور مکنده هوا یکی از اجزای کلیدی در سیستمهای تهویه، سیستمهای خلأ، و تجهیزات صنعتی است که وظیفه ایجاد جریان هوا و انتقال آن را بر عهده دارد. این موتورها با ایجاد فشار منفی، هوا را از یک محل به داخل خود مکیده و به سمت خروجی مورد نظر هدایت میکنند. موتورهای مکنده هوا در انواع و اندازههای مختلفی تولید میشوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند.
به عنوان مثال، در سیستمهای تهویه مطبوع، موتور مکنده هوا وظیفه تخلیه هوای گرم و آلوده و جایگزینی آن با هوای تازه را بر عهده دارد. در صنایع، این موتورها برای ایجاد خلأ و جابجایی مواد سبک مانند پودرها و گازها به کار میروند. بسته به نوع کاربرد، موتورهای مکنده هوا ممکن است از انواع سانتریفیوژ یا پیستونی باشند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند.
موتورهای سانتریفیوژ برای ایجاد جریانهای هوای بزرگ و سریع مناسب هستند، در حالی که موتورهای پیستونی برای ایجاد خلأهای قوی و مکش عمیق استفاده میشوند. انتخاب یک موتور مکنده هوا مناسب بستگی به عواملی مانند حجم هوای مورد نیاز، سرعت مکش، و شرایط محیطی دارد.
همچنین، این موتورها باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی و سایش داشته باشند تا بتوانند در محیطهای مختلف با کارایی بالا عمل کنند. بهینهسازی استفاده از موتورهای مکنده هوا میتواند به بهبود عملکرد سیستمهای تهویه و افزایش کارایی تجهیزات صنعتی کمک کند و هزینههای انرژی را کاهش دهد.
انواع موتور پمپ مکنده
دستگاههای مکنده صنعتی ردهای از جاروهای صنعتی هستند که برای یک صنعت خاص و یا یک کاربرد خاص طراحی و تولید شده و به طور تخصصی مورد استفاده قرار میگیرند. خلا ایجاد شده توسط پمپ موجب مکش مواد به داخل مخزن دستگاه میشود.
ساختار مکندههای صنعتی و اجزای تشکیل دهنده آنها همچون موتورها، پمپ ها و فیلترها به منظور انطباق با فعالیتهای صنعتی، تأمین نیاز صنایع و ماهیت مواد مکش شده دستخوش تغییراتی شده است. از جمله این تغییرات تجهیز و استفاده از مخازن رابط برای افزایش حجم مواد مکش شده و ظرفیت مکنده است.
پمپ سانتریفیوژال، ساید چنل، بلید، لوب و ونتوری از پر کاربرد ترین پمپ های مورد استفاده در مکنده صنعتی می باشند که با توجه به ویژگی های منحصر به فرد کاربردهای ویژه ای دارند. در ادامه به طور جداگانه هر یک از این نوع پمپ ها را معرفی می نماییم.
انواع موتور پمپ مکنده:
- پمپ سانتریفیوژال مکنده
- پمپ ساید چنل مکنده
- پمپ لوب مکنده
- پمپ بلید مکنده
- پمپ ونتوری مکنده
پمپ سانتریفیوژال مکنده
دسته اول از پمپ های مکش، پمپ سانتریفیوژال می باشد. این پمپ ها از یک پوسته حلزونی، یک محور دوار و پره هایی تشکیل شده است. این پمپ ها بوسیله شفت و بطور مستقیم به موتور متصل شده و عملکرد آن ها براساس نیروی گریز از مرکز می باشد. با چرخش پمپ، هوای بخش مرکزی آن به دلیل نیروی گریز از مرکز به اطراف فرستاده می شود.
نتیجه این امر، ایجاد یک خلا نسبی در مرکز پمپ می باشد. بنابراین هوای مخزن به بیرون فرستاده شده و مواد به داخل آن مکش می گردند. پمپ سانتریفیوژال دارای قیمت مناسبی بوده و در ساختار جاروبرقی های خانگی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. ایجاد خلا ۲۵ درصد و بهر مندی از بیشینه سرعت مکش حدودا ۲۰۰ متر مکعب در ساعت از جمله ویژگی های این نوع پمپ به حساب می آید.
در بسیاری از جاروبرقی ها، جهت افزایش میزان سرعت مکش، دو یا چند پمپ مکش سانتریفیوژال را به صورت موازی در کنار هم قرار می دهند. در اینصورت، قدرت مکش نهایی برابر با قدرت مکش یک پمپ و سرعت مکش مساوی با ضرب تعداد پمپ ها در سرعت مکش یک پمپ می باشد. دوام بالا، هزینه تعمیر و نگه داری کم در کنار امکان تامین فشار کاری بالا در ازای دریافت انرژی الکتریکی پایین از مزایای استفاده از این نوع پمپ مکنده می باشد.
کاربرد پمپ مکش سانتریفیوژال
پمپ مکش سانتریفیوژال یکی از پرکاربردترین انواع پمپها در صنایع مختلف است که به دلیل طراحی ساده و کارایی بالا، در جابجایی مایعات با ویسکوزیته کم تا متوسط بسیار موثر است. این پمپها با استفاده از نیروی گریز از مرکز، مایعات را از ورودی پمپ به سمت خروجی با سرعت بالا منتقل میکنند.
کاربردهای این پمپها شامل تامین آب در سیستمهای آبرسانی، انتقال سوخت در سیستمهای سوخترسانی، و جابجایی مایعات در صنایع شیمیایی و پتروشیمی است. همچنین، پمپهای سانتریفیوژال در سیستمهای خنککننده و تهویه مطبوع نیز برای گردش آب و مایعات خنککننده به کار میروند.
به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایش، این پمپها در محیطهای سخت و خورنده نیز عملکرد مناسبی دارند. سادگی در نصب و نگهداری، آنها را به یکی از انتخابهای محبوب در سیستمهای صنعتی و تجاری تبدیل کرده است.
پمپ ساید چنل مکنده
در پمپ مکش ساید چنل، ابتدا هوا از طرف کانال بیرونی به درون پمپ می آید. این هوا، توسط پره ها به حرکت در آمده و به سمت لبه خروجی هدایت می شوند. در این نقطه هوا اجازه عبور نداشته و تنها پره ها می توانند از آن عبور نمایند. نتیجه این امر، خارج شدن هوا از کانال خروجی و ایجاد خلا درون مخزن می باشد.
هرچه طراحی این پمپ دقیق تر باشد توانایی آن در ایجاد خلا افزایش می یابد. مثلا تماس بیشتر لبه خروجی با پره ها، موجب بازگشت هوای کم تر به داخل پمپ و در نتیجه خلا بهتر می شود. پمپ های ساید چنل با سطح صدای پایین و ایجاد خلا ۳۰ تا ۶۰ درصد، برای استفاده در ساختار جاروبرقی صنعتی مناسب به نظر می آیند. تنوع در جنس پره ها، امکان به کارگیری در صنایع مختلف و قیمت کم در مقایسه با سایر پمپ ها از دیگر ویژگی های این نوع پمپ مکش می باشد.
کاربرد موتور مکنده ساید چنل
موتور مکنده ساید چنل (Side Channel Blower) به دلیل توانایی ایجاد فشار و خلأ بالا، در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. این موتورها برای جابجایی هوا و گازها در فرآیندهای مختلف، مانند سیستمهای تهویه، خشککنها، و انتقال مواد پودری به کار میروند. در صنعت بستهبندی، ساید چنلها برای ایجاد خلأ در بستهبندیهای وکیوم مورد استفاده قرار میگیرند.
همچنین، در تصفیهخانههای آب و فاضلاب، این موتورها برای هوادهی مخازن استفاده میشوند. یکی از کاربردهای دیگر آنها در ماشینآلات صنعتی است که به جریان دائمی هوا برای خنکسازی و تهویه نیاز دارند. سادگی در طراحی و دوام بالا، موتورهای مکنده ساید چنل را به یک انتخاب ایدهآل برای کاربردهای مستمر و سنگین تبدیل کرده است.
پمپ لوب مکنده
پمپ جابجایی مثبت لوب، یکی از انواع پمپ هاست که در رده پر قدرت های این تجهیزات قرار می گیرد. در این پمپ مکش، حداقل دو لوب طراحی شده که روی دو محور جداگانه حرکت می نمایند. با چرخش دو لوب در خلاف جهت یکدیگر و به صورت مماس با هم، هوای ورودی به دام می افتد و به سمت بیرون پمپ حرکت داده می شود. پمپ لوب، سرعت و قدرت مکش بالایی را فراهم آورده و عملکرد بی صدایی دارد.
این پمپ ها توانایی ایجاد ۷۰ تا ۸۰ درصد خلا را داشته و از قدرت مکشی ۷ تا ۸ هزار میلی متر آب برخوردار است. پمپ های با لوب دو پره سرعت بیشتری دارند، در حالیکه پمپ های با لوب ۳ پره، دارای قدرت مکش بیشتری هستند. در این پمپ ها هیچ گونه تماسی بین دو فلز برقرار نشده و امکان مکش مواد جامد نیز وجود دارند.
کاربرد موتور مکش لوب
موتور مکش لوب (Lobe Pump) به دلیل طراحی منحصر به فرد خود که از دو لوب یا پروانههای چرخشی تشکیل شده، در جابجایی مایعات با ویسکوزیته بالا و حساسیت به برش بسیار مؤثر است. این نوع موتور مکش در صنایع غذایی و دارویی برای انتقال موادی مانند عسل، شربت، خامه، و ژلها به کار میرود، زیرا جریان ملایم و بدون تلاطم ایجاد میکند که از آسیب رساندن به ساختار مایع جلوگیری میکند.
همچنین، در صنایع شیمیایی برای جابجایی مواد خورنده و چسبناک مانند رزینها و چسبها، و در صنایع نفت و گاز برای انتقال محصولات نفتی سنگین استفاده میشود. موتور مکش لوب به دلیل قابلیت پمپاژ با دقت بالا و مقاومت در برابر سایش و خوردگی، انتخابی مناسب برای کاربردهایی است که نیاز به جابجایی دقیق و محافظت از ویژگیهای مواد دارند. همچنین، این موتورها در کاربردهای بهداشتی به راحتی تمیز میشوند و به همین دلیل در فرآیندهای حساس به آلودگی نیز پرکاربرد هستند.
پمپ بلید مکنده
پمپ های وکیوم بلید از دو دیسک پروانه ای غیر هم مرکز تشکیل شده اند. دیسک کوچکتر دارای پره بوده و درون دیسک ثابت حرکت می نماید. با چرخش دیسک، پره ها باز شده و با لبه دیسک بیرونی تماس پیدا می کند. این چرخش، موجب حرکت هوای ورودی به پمپ می شود.
با مماس شدن پره ها با دیسک بیرونی، هوا محبوس شده و به بیرون از پمپ رانده می شود. پمپ های بلید با توانایی ایجاد ۸۰ تا ۹۰ درصد خلا، مناسب را داشته و قدرت مکشی از ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ متر آب را دار می باشند. هر چه سطح تماس دو دیسک با یکدیگر بیشتر باشد قدرت مکش پمپ افزایش می یابد.
کاربرد پمپ مکنده بلید
پمپ مکنده بلید (Vane Pump) به دلیل ساختار ساده و کارایی بالا، در بسیاری از صنایع برای جابجایی مایعات و گازها استفاده میشود. این پمپها از تیغههای متحرک استفاده میکنند که در هنگام چرخش، حجم محفظهها را تغییر داده و باعث مکش و پمپاژ میشوند.
در صنایع خودروسازی، پمپهای بلید برای سیستمهای هیدرولیک و پمپاژ سوخت کاربرد دارند. همچنین، در صنایع غذایی برای انتقال روغنها و شربتها و در صنایع دارویی برای جابجایی مایعات دارویی مورد استفاده قرار میگیرند.
به دلیل توانایی ایجاد جریان پایدار و کنترل دقیق، این پمپها در سیستمهای خنککننده و تهویه نیز به کار میروند. پمپهای بلید بهویژه در مواردی که نیاز به فشار متوسط و سرعت بالا باشد، انتخاب مناسبی هستند و به دلیل دوام و کارایی بالا، در بسیاری از کاربردهای صنعتی و تجاری مورد توجه قرار گرفتهاند.
پمپ ونتوری مکنده
در ساختار پمپ مکش ونتوری، کانالی برای عبور هوا تعبیه شده که در مسیر خود دارای یک انشعاب است. هوای فشرده از داخل کانال ونتوری عبور نموده و از سمت دیگر خارج می شود. نتیجه این امر، ایجاد خلا در انشعاب ایجاد شده بین مسیر حرکت هوا می باشد.
بنابراین هوا از داخل مخزن به بیرون مکش می شود. پمپ های ونتوری، نیازی به موتور نداشته در نتیجه برای به کارگیری دز دستگاه های جاربرقی صنعتی ضدانفجار که در آن ها امکان استفاده از موتور الکتریکی وجود ندارد انتخاب مناسبی می باشد.
کاربرد پمپ مکش ونتوری
پمپ مکش ونتوری (Venturi Pump) با استفاده از اصل ونتوری، که بر پایه ایجاد خلأ از طریق افزایش سرعت جریان سیال و کاهش فشار عمل میکند، در کاربردهای متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد. این پمپها بدون نیاز به قطعات متحرک و تنها با استفاده از جریان یک سیال پرسرعت، میتوانند مایعات یا گازهای دیگر را مکش کنند.
در آزمایشگاهها و صنایع شیمیایی، ونتوری برای ایجاد خلأ و جابجایی گازها و بخارات استفاده میشود. همچنین، در سیستمهای تصفیه آب برای تزریق مواد شیمیایی یا ایجاد خلأ در فیلترها کاربرد دارد. در صنایع نفت و گاز، ونتوری برای جدا کردن گازها از مایعات و یا جابجایی گازهای سنگین به کار میرود. به دلیل سادگی و عدم نیاز به برق یا مکانیزمهای پیچیده، این پمپها در محیطهای حساس و انفجاری نیز قابل استفاده هستند و به دلیل عملکرد بدون قطعات متحرک، نیاز به نگهداری کمتری دارند و عمر طولانیتری دارند.
راهنمای انتخاب بهترین دستگاه پمپ مکش
انتخاب بهترین دستگاه پمپ مکش بستگی به نیازها و شرایط خاص هر کاربرد دارد. ابتدا باید نوع سیالی که قرار است مکش شود، مشخص شود؛ برای مثال، آب، روغن، گازها یا مواد شیمیایی مختلف هرکدام نیاز به نوع خاصی از پمپ دارند.
ویسکوزیته، دما، و خاصیت خورندگی سیال نیز از عوامل مهمی هستند که بر انتخاب پمپ تأثیر میگذارند. همچنین، فشار و سرعت مکش مورد نیاز باید تعیین شود، زیرا این موارد بر نوع و قدرت موتور پمپ تأثیر مستقیم دارند. در نهایت، توجه به هزینههای نگهداری و سهولت تعمیرات نیز میتواند در انتخاب یک پمپ مکش مناسب نقش تعیینکنندهای داشته باشد.
شرکت ابراهیم، با سالها تجربه در زمینه ارائه تجهیزات و دستگاههای نظافت صنعتی، به عنوان یکی از پیشگامان این صنعت در ایران شناخته میشود. این شرکت با تمرکز بر تأمین نیازهای مشتریان در صنایع مختلف، طیف گستردهای از محصولات شامل اسکرابرها، جاروبرقیهای صنعتی، پمپهای مکش، و تجهیزات شستشو را ارائه میدهد.
شرکت ابراهیم با بهرهگیری از تکنولوژیهای روز دنیا و همکاری با برندهای معتبر بینالمللی، محصولات با کیفیت و کارآمدی را به بازار عرضه کرده است. هدف اصلی این شرکت، ارائه راهحلهای بهینه برای ارتقای بهرهوری و کاهش هزینههای عملیاتی مشتریان است. همچنین، تیم فنی مجرب و خدمات پس از فروش قوی، از دیگر نقاط قوت شرکت ابراهیم به شمار میرود که موجب رضایت و اعتماد بالای مشتریان شده است.