چک لیست نظافت مدرسه و مراکز آموزشی

نظافت مدرسه و ضرورت آن

نظافت و بهداشت عمومی همیشه بخش مهمی از روال و نگهداری مدارس و مراکز آموزشی بوده است، اما در عصر همه گیری بیماری های واگیر دار مثل کرونا، اهمیت آن به میزان جدی افزایش یافته و والدین برای بازگشت فرزندانشان به محیط مدارس نگرانی های بهداشتی بسیاری دارند. امروزه وظیفه همگان است که با رعایت بهداشت و نظافت عمومی از سلامت خود و سایرین مراقبت کنند. استفاده از چک لیست نظافت مدرسه و مراکز آموزشی میتواند به میزان زیادی در بهبود کیفیت نظافت و نظارت بر عملکرد بهینه آن تاثیر گذاری داشته باشد.

از این رو، نظافت و بهداشت آن از اهمیت بالایی برخوردار است و ضرورت آن را به چند دلیل می توان بیان کرد:

سلامت:

• جلوگیری از بیماری: محیطی تمیز و عاری از آلودگی، خطر ابتلا به بیماری های مختلف را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
• کاهش آلرژی: گرد و غبار، موی حیوانات و سایر آلاینده ها می توانند تشدید کننده آلرژی باشند. نظافت منظم مدرسه به کاهش این آلاینده ها و بهبود کیفیت هوا کمک می کند.
• افزایش تمرکز: دانش آموزان در محیطی تمیز و مرتب، تمرکز و یادگیری بهتری خواهند داشت.

روحیه:

• ایجاد حس شادابی: نظافت و زیبایی محیط مدرسه، حس شادابی و سرزندگی را در دانش آموزان و معلمان ایجاد می کند.
• افزایش انگیزه: محیطی تمیز و مرتب، انگیزه دانش آموزان برای یادگیری را افزایش می دهد.
• کاهش اضطراب: شلوغی و کثیفی محیط می تواند باعث اضطراب و آشفتگی در دانش آموزان شود.

آموزش:

• الگوی رفتاری: نظافت مدرسه می تواند به عنوان الگوی رفتاری برای دانش آموزان در نظر گرفته شود و به آنها اهمیت نظافت و بهداشت را آموزش دهد.
• مسئولیت پذیری: مشارکت در نظافت مدرسه، حس مسئولیت پذیری را در دانش آموزان تقویت می کند.
• کار گروهی: نظافت مدرسه فرصتی برای یادگیری کار گروهی و همکاری به دانش آموزان می دهد.

علاوه بر موارد ذکر شده، نظافت مدرسه مزایای دیگری نیز دارد:

• جلوگیری از حوادث: محیطی تمیز و مرتب، خطر بروز حوادث را کاهش می دهد.
• افزایش طول عمر تجهیزات: نظافت و نگهداری منظم از تجهیزات مدرسه، طول عمر آنها را افزایش می دهد.
• جذب دانش آموز: محیطی تمیز و زیبا می تواند در جذب دانش آموزان جدید به مدرسه موثر باشد.

برای جلوگیری از شیوع ویروس ها در محیط های آموزشی و حفظ شادی و امنیت بیشتر همه در مدرسه تنظیم برنامه نظافت روزانه و یا چک لیست نظافت مدرسه ضروری است. در ادامه این مقاله، ما برای شما نکات و موارد نظافتی از هر جانب جهت نظافت در مدارس را به صورت دستورالعمل نظافت مدارس و مراکز آموزشی فراهم کرده ایم. همچنین شما میتوانید این چک لیست نظافت را به صورت فایل PDF دریافت کنید و با بهره گیری از آن محیط مدرسه شما از بهداشت با کیفیت بالا برخوردار شده و سلامت دانش آموزان و مسئولین آموزش در آن به طور شایسته تامین گردد.

دانلود چک لیست نظافت مدارس

تاثیر نظافت مراکز آموزشی در حفظ بهداشت محیط مدرسه

مدارس به عنوان مکانی که کودکان و نوجوانان بخش قابل توجهی از زمان خود را در آن سپری می‌کنند، نقشی کلیدی در حفظ سلامت و بهداشت عمومی دارند. نظافت و پاکیزگی محیط مدرسه نه تنها در سلامت جسمی دانش‌آموزان، بلکه در روحیه و انگیزه تحصیلی آنها نیز تاثیر بسزایی دارد.

تاثیرات مثبت نظافت مراکز آموزشی:

• کاهش بیماری‌ها: نظافت منظم سطوح و تجهیزات مدرسه، از جمله کلاس‌ها، سرویس‌های بهداشتی، و محوطه حیاط، به طور قابل توجهی در کاهش میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا نقش دارد. این امر به نوبه خود، از شیوع بیماری‌های عفونی و تنفسی در بین دانش‌آموزان جلوگیری می‌کند.
• ایجاد محیطی سالم و دلنشین: محیطی تمیز و پاکیزه، فضایی دلنشین و شاد برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند. این امر به افزایش تمرکز و راندمان تحصیلی آنها کمک می‌کند.
• کاهش آلرژی و مشکلات تنفسی: نظافت منظم محیط مدرسه، گرد و غبار و مواد آلرژی‌زا را به حداقل می‌رساند. این امر برای دانش‌آموزانی که دارای آلرژی یا مشکلات تنفسی هستند، بسیار مفید است.
• افزایش روحیه و انگیزه: دانش‌آموزان در محیطی تمیز و شاد، احساس شادابی و نشاط بیشتری می‌کنند. این امر به افزایش انگیزه و اشتیاق آنها برای یادگیری و فعالیت‌های آموزشی کمک می‌کند.
• ایجاد نظم و انضباط: نظافت و پاکیزگی محیط مدرسه، به طور غیرمستقیم، در ایجاد نظم و انضباط و احترام به قوانین نیز موثر است.

اهمیت حفظ نظافت مدرسه توسط دانش آموزان

حفظ نظافت مدرسه توسط دانش آموزان از جهات مختلفی حائز اهمیت است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سلامتی:

• کاهش بیماری ها: محیط تمیز مدرسه از شیوع بیماری ها و میکروب ها جلوگیری می کند.
• بهداشت فردی: دانش آموزان با رعایت نظافت در مدرسه، عادت های سالمی مانند شستن دست ها و تمیز نگه داشتن محیط اطراف خود را یاد می گیرند.

یادگیری:

• افزایش تمرکز: محیط تمیز و مرتب به دانش آموزان کمک می کند تا بهتر تمرکز کنند و یاد بگیرند.
• ایجاد حس آرامش: دانش آموزان در محیطی که تمیز و مرتب باشد، احساس آرامش و آسودگی بیشتری می کنند.

مسئولیت پذیری:

• آموزش نظم و انضباط: حفظ نظافت مدرسه به دانش آموزان نظم و انضباط را آموزش می دهد.
• تقویت حس مسئولیت پذیری: دانش آموزان با حفظ نظافت مدرسه، حس مسئولیت پذیری خود را در قبال محیطی که در آن زندگی می کنند، تقویت می کنند.

زیبایی:

• ایجاد محیطی زیبا: مدرسه ای که تمیز و مرتب باشد، محیطی زیبا و دلنشین برای دانش آموزان و معلمان خواهد بود.
• افزایش حس تعلق خاطر: دانش آموزان در مدرسه ای که تمیز و زیبا باشد، حس تعلق خاطر بیشتری به آن خواهند داشت.

مهمترین محیط های مورد نظافت در مدرسه

چک لیست نظافت مدرسه و محیط آموزشی به تمامی بخش ها و محیط های یک مرکز آموزشی توجه داشته و نظافت کامل و جامع آن ها را شامل میشود. از کوچکترین و نادیده گرفته شده ترین بخش های ساختمان، مانند دستگیره های درب و نرده ها تا نظافت سالن ها و پنجره ها در این دستورالعمل نظافت مراکز آموزش و مدارس گنجانده شده تا محیط مدرسه به طور کامل از نظر نظافتی مورد بررسی قرار گیرد.

بخش ها و محیط هایی که در طی اجرای این چک لیست نظافت مورد بررسی قرار میگیرند عبارتند از:

• کلاس های آموزشی
• دفاتر اداری
• آبدارخانه و سالن غذاخوری
• راهرو ها و سالن ها
• سالن ورزشی و محوطه حیاط
• سرویس های بهداشتی

نظافت کلاس های آموزشی مدرسه

دانش آموزان و معلمان زمان زیادی را با هم در کلاسهای درس می گذرانند. این فضاهای سرپوشیده می تواند بستر مناسبی برای انتقال میکروب ها باشد. تمیز کردن روزانه خوب آنها باید در لیست اولویت های شما قرار گیرد. استفاده از تجهیزات درست و مناسب در نظافت محیط کلاس آموزشی در مدرسه به اجرای بهینه و با کیفیت نظافت منجر شده و در ارتقا سلامت افراد تاثیر گذار خواهد بود.

چک لیست نظافت سرویس بهداشتی مدارس

اهمیت نظافت محیط سرویس های بهداشتی از هیچکس پنهان نیست. توالت ها و سرویس های بهداشتی نقطه مهمی برای گسترش و انتقال میکروب ها از فردی به فرد دیگر است. فرایند نظافت کامل و بهینه برای این بخش ها در هر مدرسه کاملاً ضروری است. در نظافت سرویس های بهداشتی مدرسه استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت نه تنها کیفیت مطلوب نظافت محیط را به همراه دارد، بلکه در حفظ سلامت نیروی خدماتی نیز تاثیر گذار خواهد بود.

نظافت راهرو ها و سالن های ورزشی محیط های آموزشی

محیط هایی مانند راهرو ها، سالن های همایش و یا سالن های ورزشی از بزرگترین مناطق موجود در محیط مدرسه شما هستند و مراجعین زیادی از خارج از مدرسه به جمعیت و استفاده از این بخش ها می افزایند. در صورت عدم رعایت نظافت و تمیز نشدن مطلوب، سالن اصلی یا سالن ورزشی مرکز آموزشی شما یک کانون بالقوه برای گسترش میکروب است، که میتواند به گسترش و انتشار آلودگی ها منجر شود. در نظر داشتن برنامه و دستورالعمل نظافتی برای این مناطق از مهمترین اقدامات شما در حفظ سلامت دانش آموزان و مربیان خواهد بود.

نظافت آبدارخانه مدرسه

هرجا که از غذا و نوشیدنی استفاده می شود، میکروب ها به راحتی پخش می شوند. اهمیت نظافت این بخش به دلیل حضور افراد و دانش آموزان برای صرف غذا بسیار بالا است. کاربرد تجهیزات مکانیزه نظافت برای نظافت سطوح و شستشوی تجهیزات آشپزخانه یا آبدارخانه و سالن غذاخوری حائز اهمیت است. تجهیزاتی همچون اسکرابر ها، پولیشر ها و واترجت های صنعتی میتوانند به طور کامل و جامع در نظافت این محیط ها مورد استفاده قرار گرفته و کیفیت مطلوب را به همراه داشته باشند.

نظافت حیاط مدرسه

نظافت حیاط مدرسه از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که دانش‌آموزان بخش زیادی از وقت خود را در طول روز در آن‌جا می‌گذرانند. حیاط مدرسه باید فضایی امن، تمیز و دلپذیر باشد تا دانش‌آموزان بتوانند به راحتی در آن بازی کنند، استراحت کنند و به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی بپردازند.

چک لیست نظافت محوطه مدرسه

محوطه باز حیاط یا پارکینگ در مجموعه آموزشی نیز از چک لیست نظافت مدرسه نباید جا بماند. باز بودن محوطه و گسترگی آن میتواند فرایند نظافت دستی را دچار دشواری هایی کند. این امر استفاده از تجهیزات و دستگاه های مکانیزه نظافت در این محیط را اهمیت میبخشد. افزایش سرعت، کیفیت و توان نظافت نیروی خدماتی از اصلی ترین دلایل استفاده از دستگاه های نظافت صنعتی همچون انواع سوییپر ها، تجهیزات نماشویی و واترجت ها برای حفظ نظافت محوطه مراکز آموزشی است که باید در دستورالعمل نظافت مدرسه ها قرار گیرد.

زمان بندی اجرای برنامه نظافتی مدرسه

منابع مالی در اکثر مدارس بسیار اندک است، اما از اهمیت تمیز کردن و نظافت محیط مدرسه نمیتوان چشم پوشید (به ویژه هنگامی که به جهان پس از کووید می رسیم). مدارس باید هر روز نظافت شوند، اما اختصاص زمان مورد نیاز برای این فرایند دشوار است. بنابراین، استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت در این محیط ها بر طبق چک لیست و دستورالعمل نظافت مدارس و مراکز آموزشی میتواند به مدیریت بهتر منابع مالی مجموعه کمک کرده و کیفیت مطلوب نظافت را به همراه داشته باشد. برای سایر موارد نظافت که به آنها اشاره نشده میتوانید با تنظیم یک برنامه چرخش هفتگی نظافت آنها را انجام دهید.

نظافت روزانه مدرسه

نظافت روزانه مدرسه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا محیطی سالم و عاری از آلودگی را برای دانش آموزان و معلمان فراهم می کند. این امر به حفظ سلامت و بهداشت عمومی، افزایش تمرکز و یادگیری، و همچنین ایجاد فضایی دلنشین و انگیزه بخش برای آموزش کمک می کند.

برخی از نکات کلیدی در مورد نظافت روزانه مدرسه:

برنامه ریزی:

• تهیه یک برنامه منظم و دقیق برای نظافت روزانه، هفتگی و ماهانه مدرسه
• تعیین وظایف و مسئولیت های مشخص برای هر یک از اعضای تیم نظافت
• اختصاص زمان کافی برای نظافت هر بخش از مدرسه

تجهیزات:

• استفاده از تجهیزات مناسب و با کیفیت نظافتی
• تامین مواد شوینده و ضدعفونی کننده به مقدار کافی
• نگهداری و تعمیر منظم تجهیزات نظافتی

نظافت سطوح:

• نظافت و ضدعفونی کردن روزانه سطوح پرتماس مانند دستگیره ها، میزها، صندلی ها، سطوح سرویس های بهداشتی و …
• استفاده از مواد شوینده و ضدعفونی کننده مناسب برای هر نوع سطح
• توجه به بهداشت فردی و استفاده از دستکش و ماسک هنگام نظافت

نظافت محوطه:

• جمع آوری زباله ها و مواد بازیافتی از محوطه مدرسه
• جارو کردن و شستشوی حیاط و محوطه مدرسه
• هرس کردن درختان و گیاهان

نکات بهداشتی:

• شستشوی مرتب دست ها با آب و صابون
• استفاده از دستمال کاغذی برای سرفه و عطسه
• عدم اشتراک گذاری لوازم شخصی با دیگران
• تهویه مناسب فضای کلاس ها و محوطه مدرسه

با رعایت این نکات می توان محیطی سالم و عاری از آلودگی را برای دانش آموزان و معلمان فراهم کرد و به حفظ سلامت و بهداشت عمومی در مدرسه کمک کرد.

نظافت مدرسه به صورت هفتگی

نظافت هفتگی مدرسه شامل تمیز کردن عمیق تر بخش هایی از مدرسه است که به طور روزانه تمیز نمی شوند. این کار به حفظ بهداشت محیط مدرسه و جلوگیری از شیوع بیماری ها کمک می کند.

برخی از وظایف نظافت هفتگی مدرسه شامل موارد زیر است:

• کلاس درس:

  • جاروبرقی و دستمال کشیدن کف کلاس
  • تمیز کردن میز و صندلی ها
  • شستشوی تخته سفید یا تخته سیاه
  • تمیز کردن پنجره ها
  • گردگیری قفسه ها و کتاب ها
  • خالی کردن سطل های زباله

• راهروها:

  • جاروبرقی و دستمال کشیدن کف راهروها
  • تمیز کردن نرده ها
  • گردگیری قفسه ها و تابلوها
  • خالی کردن سطل های زباله

• سرویس بهداشتی:

  • شستشوی کامل توالت ها و حمام ها
  • تمیز کردن سینک ها و آینه ها
  • ضدعفونی کردن سطوح
  • پر کردن دستمال کاغذی و صابون

• محوطه مدرسه:

  • جمع آوری زباله ها
  • جاروبرقی یا شستشوی سطوح
  • کوتاه کردن چمن ها
  • هرس کردن درختان و بوته ها

نظافت ماهانه محیط آموزشی

نظافت ماهانه مدرسه شامل تمیز کردن عمیق و کامل تمام بخش های مدرسه است که به طور معمول در نظافت روزانه یا هفتگی انجام نمی شود. این کار به حفظ بهداشت محیط مدرسه، ارتقای سلامت دانش آموزان و کارکنان، و افزایش طول عمر تجهیزات و مبلمان مدرسه کمک می کند.

برخی از بخش هایی که در نظافت ماهانه مدرسه باید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:

• کلاس های درس: شستشوی کامل دیوارها، کفپوش ها، پنجره ها، مبلمان و تجهیزات آموزشی
• دفاتر اداری: شستشوی کامل میزها، صندلی ها، قفسه ها، کامپیوترها و سایر تجهیزات اداری
• آبدارخانه و سالن غذاخوری: شستشوی کامل سطوح، تجهیزات و ظروف
• راهروها و سالن ها: شستشوی کامل کفپوش ها، دیوارها و نرده ها
• سالن ورزشی: شستشوی کامل کفپوش ها، دیوارها، تجهیزات ورزشی و رختکن ها
• محوطه حیاط: جمع آوری زباله ها، شستشوی سطوح و نظافت باغچه ها
• سرویس های بهداشتی: شستشوی کامل سطوح، توالت ها، حمام ها و تجهیزات

تجهیزات مورد نیاز برای اجرای دستورالعمل نظافت مراکز آموزشی

کاربرد روش ها و شیوه های دستی نظافت در محیط مدارس در بسیاری موارد نه تنها کمکی به نظافت نمیکند، بلکه در انتشار و گسترش آلودگی ها تاثیر بسیار دارد. از این رو استفاده از تجهیزات مکانیزه نظافت میتواند به صورت بهینه و کامل محیط را نظافت کرده و از اجرای نظافت با کیفیت اطمینان حاصل نماید.

از تجهیزات و دستگاه های قابل استفاده در اجرای دستورالعمل نظافت محیط مدارس و مراکز آموزشی میتوان به انواع اسکرابر دستی و سرنشین دار، تجهیزات نظافت شیشه، سوییپر صنعتی ، واترجت یا دستگاه کارواش صنعتی ، پولیشر و دستگاه تی شوی صنعتی خدماتی و دستگاه خوشبو کننده هوا اشاره داشت. بکار گیری این تجهیزات در نظافت مدرسه به افزایش بهره وری و کیفیت نظافت منجر شده و با افزایش سرعت آن در کاهش هزینه های فرایند تاثیر گذاری بسیار خواهد داشت.

سایر نکات تمیز کردن محیط آموزشی با بهترین شیوه

در اجرای دستورالعمل نظافت مجموعه، برخی موارد دیگر نیز میتواند به بهینه شدن این فرایند مخصوصا در دوران شیوع ویروس کرونا (COVID-19) کمک شایان نماید.

• رعایت بهداشت در مدرسه وظیفه همه است: با توجه به تعداد زیادی از افراد که هر روز در مدرسه شما حرکت می کنند، تنها کاری که تیم نظافت می دهد وجود دارد، برای حفظ سلامت محیط کافی نیست. تشویق سایرین به رعایت بهداشت و عمل به اصول نظافت فردی و اجتماعی نیز می تواند کمک بزرگی باشد. موارد ساده ای مانند نظافت بعد از خود و شستن دست ها ممکن است کوچک به نظر برسند اما می توانند همه چیز را تغییر دهند.
• از راه اندازی ایستگاه های ضدعفونی خجالت نکشید: می توانید با نصب ایستگاه های نظافت و ضد عفونی در اطراف مدرسه، کارکنان و دانش آموزان خود را برای پیروی از بهترین شیوه های بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا آسان کنید. غذاخوری ها، راهروها و کلاس های درس مکان های ایده آلی برای ایجاد ایستگاه نظافتی پر از حوله دست و مواد ضدعفونی کننده هستند.
• از علائم برای ایمنی و یادآوری استفاده کنید: راه دیگری که می تواند اهمیت نظافت را یادآور شود، استفاده از علائم و پوسترها است. یادآوری سریع برای شستن دست ها یا جمع آوری درست زباله هایمان، محیطی تمیز و مرتب برای همه ما ایجاد می کند.
• اهمیت نظافت را به خاطر بسپارید: اگر همه گیری ویروس کرونا یک چیز را به ما یادآوری کرده باشد، این است که بهداشت در محیطی مانند مدرسه از اهمیت بالایی برخوردار است. به خود و همه اطرافیان خود یادآوری کنید که کوتاهی در این موضوع مهم می تواند پیامدهای بسیار منفی برای همه افراد مرتبط با مدرسه داشته باشد.