گرد و غبار و ذرات تشکیل دهنده آن

گرد و غبار شامل ذرات جامد و ریزی می باشد که متناسب با شرایط و محیط پیرامون، بر اثر عملیاتی مانند سمباده زنی، تراشکاری، انفجار، برس زنی و از این قبیل عوامل در هوا منتشر می شوند. همچنین گاز های متصاعد شده از فرایند های شیمیایی و حرارتی مانند جوشکاری حاوی ذرات معلق جامد پخش شده در هوا هستند که به نام گرد و خاک شناخته می شوند. این ذرات بسته به اندازه و ابعاد ممکن است در هوا معلق باشند یا بر روی سطوح انباشته گردند. این رفتار متفاوت از ذرات تنها مربوط به وزن نیست و ابعاد و چگالی هر ذره نقش موثری در مدت زمان تعلیق آن در فضای محیط و انباشته شدن آن بر روی سطوح خواهد داشت. در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر ذرات ریز پرداخته می شود.

اثرات استنشاق ریز گردها

غلظت ذرات غبار با توجه به اندازه، شکل و میزان سمی بودن آن، در صورت استنشاق می تواند آسیب جدی به ریه ها و نای موجودات زنده و مخصوصا انسان وارد نماید. امروزه تاکید بسیار گسترده ای بر حفظ نظافت و بهداشت در محیط های گوناگون شده است که قوانین و مقررات محیط های کاری را در سراسر دنیا تحت تاثیر قرار داده است. طبق مقررات جهانی بهداشت و درمان، گرد و غبار ها از لحاظ قابلیت نفوذ در سیستم تنفس انسان به دو گروه ذرات قابل استنشاق و غیر قابل استنشاق دسته بندی می شوند. ذرات قابل استنشاق به علت اندازه و ابعاد بسیار کوچک ۱.۲۵ میکرون، توانایی نفوذ به ریه را داشته و در آن جذب می شوند.

در جناح مقابل، ذرات غیر قابل استنشاق با ابعاد نسبتا بزرگ تر ۱۰ میکرون، قابلیت نفوذ به داخل بدن از طریق دهان و بینی را خواهند داشت اما توسط ریه جذب نخواهند شد. در صنایع مدرن امروزی، جمع آوری ضایعات تراشه ها، گاز ها و گرد و غبار، نقشی اساسی در محیط و خط تولید ایفا می کند. جمع آوری آلاینده های منتشر شده در حین عملیات تولید می تواند سلامت و ایمنی کارکنان محیط های صنعتی را تضمین کند. همچنین، کیفیت و طول عمر بیشتر در محصولات را در پی خواهد داشت. دستگاه مکنده صنعتی یک وسیله پیشرفته و کاربردی برای مبارزه با انواع آلاینده صنعتی به شمار می آید.

دسته بندی ذرات گرد و غبار بر اساس ابعاد

گرد و غبار بر اساس ابعاد و اندازه به چهار دسته، درشت تا ۱۰۰ میکرون، ریز تا ۱۰ میکرون، بسیار ریز تا ۱ میکرون و بخارات در محدوده ۰.۰۰۱ الی ۰.۰۱ میکرون گروه بندی می شوند. به عنوان مثال، ذراتی مانند گرده و مو در دسته بندی ذرات درشت، دوده ها گروه ذرات ریز، دود و غبار ناشی از جوشکاری، ویروس ها و ذرات کلوئیدی در گروه ذرات بسیار ریز دسته بندی می شوند. همچنین، آلاینده هایی مانند گرد و خاک ناشی از سیمان به سبب گستردگی ذرات تشکیل دهنده می تواند در هر دو گروه درشت و ریز قرار گیرد. این قاعده در خصوص بخارات منتشر شده از رنگ، رنگدانه و باکتری ها صادق است و این موارد نیز می توانند در هر دو گروه ریز و بسیار ریز دسته بندی شوند. دستگاه غبارگیر صنعتی می تواند برای جمع آوری ذرات ریز کاربرد داشته باشد.

راهکارهای مقابله با آلاینده های صنعتی

بدون تردید تشکیل آلودگی و گرد و غبار در محیط های صنعتی و نیمه صنعتی اجتناب ناپذیر است اما با استفاده از تجهیزات مدرن و پیشرفته مانند دستگاه های جاروبرقی صنعتی و غبارگیر صنعتی می توان به میزان زیادی از انتشار گسترده آن ها در محیط جلوگیری نمود. مکنده های صنعتی هم به صورت مرکزی ثابت و هم به صورت پرتابل قابل به کارگیری هستند و متناسب با شرایط کاری و محیطی می توان از این دستگاه های نظافت صنعتی بهره گرفت. یکی از مهم ترین ویژگی ها و مزیت های جاروهای صنعتی امکان مکش گرد و غبار از نقطه تولید است که در همان ابتدا آن را مکش کرده و اجازه نمی دهد به سایر بخش های محیط راه پیدا کند و از طرف دیگر در صورت استفاده پرتابل نیز آلاینده ها و غبارهای پراکنده در گوشه و کنار جمع آوری خواهد شد.